Son zamanlarda oldukça sık duymaya başladığımız, çoğu yerde yapıldığı iddia edilen, gençleştirir güzelleştirir diye bahsedilen kök hücre tedavisi nedir? Gerçekten öyle bir şey var mı? Kök hücreler, “stromal vasküler fraksiyon” ya da “yağdaki mucize” diye nitelenen şey nedir? Bunlar ne için kullanılıyor? Yazının sonunda da bulabileceğiniz üzere 20 küsur makale inceleyerek bu konuyu ayrıntılı bir şekilde ele aldım.

Kök hücre nedir?

Kendisini yenileme gücüne sahip olması dolayısıyla doku rejenerasyonunda kullanılan, onarım hücreleri gibi birçok hücreye dönüşme potansiyeline sahip hücrelere kök hücreler denir. Plasenta, kord kanı, kemik iliği ve yağ dokusu gibi yerlerde bulunuyor. Elde edilme kolaylığı ve bolluğu sebebiyle yağ dokusu ana kaynağımız.

Yağ dokusundan elde edilen kök hücreler tıpta kullanılıyor mu?

Yağ dokusundan elde edilen kök hücreler yani “adiposite-derived stem cells (ASCs)” salgıladıkları sitokinler, ekstraselüler veziküller, RNA ve proteinler sayesinde hücre çoğalmasını ve rejenerasyonunu sağlamakta. Tıpta;  kardiyovasküler hastalıklarda, dislipidemide (lipid bozuklukları), diyabette, osteoartritte, romatoid artritte, multipl sklerozda, dejeneratif eklem hastalıklarında, inflamatuar ve otoimmün hastalıklarda kullanılmakta.

Kök hücrelerin plastik ve estetik cerrahide kullanımı alanı var mı?

Cevap oldukça basit. Kendi vücudunuzdan. Kendi vücudunuzdaki yağ dokuları; karın bölgesinden, uyluk dış kısmından, uyluk içinden, bel bölgesinden ve diz içinden uygun şekilde alınabilir. İstenilen bölgeden alınan yağ; santrifüj, emülsifikasyon, filtrasyon, fraksinasyon gibi bazı işlemlere tabi tutulur. Bu işlemler sonrasında, onarım ve kök hücreleri de bulunduran bu yapıya “Stromal Vasküler Fraksiyon (tSVF)” denir.  Her ne kadar zor bir işlem gibi görünse de aslında öyle değil. Doğru yöntem ve teknikle, güvenli bir şekilde, nispeten düşük bir maaliyetle milyonlarca onarım hücresi enjeksiyona hazır hale gelir. 

Yağ dokusundan elde edilen kök hücre nedir? SVF nedir? Bunların farkları nelerdir?

Alınan yağ dokusunun bazı işlemlerden geçirilmesi sonra elde edilen yapıya SVF yani “stromal vasküler fraksiyon” denir. Mezenşimal kök hücreler, SVF’nin içindeki elementlerden bir tanesi. SVF’nin yapısında mezenşimal kök hücrelerin yanında önemli görevleri olan perisitler ve regülatuar T hücreleri gibi hücreler de bulunuyor. Perisitlerin, mezenkimal kök hücrelerin kaynağı olduğu düşünülüyor. Regülatuar T hücreleri de anti-inflamatuar ve immün toleransı arttırıcı etki gösteriyor. Ayrıca SVF’de hücresel bağlantılar ve ekstraselüler matrix bozulmamış oluyor. Bu şekilde mikroçevre oluşuyor ve dokunun rejenerasyonu sağlanıyor.  

Kök hücreler ya da SVF, PRP ile aynı şey mi? PRP de kök hücre tedavisi mi?

PRP’nin açılımı “platelet rich plasma”. Yani trombositten zengin plazma. Sanıldığı gibi kök hücre değil. Hastanın kendisinden aldığımız kanı belirli bir işlemden geçirip trombositten zenginleştirilmiş şekilde hedef bölgeye enjekte ediyoruz. Trombositlerden IGF, TGF-B, VEGF gibi birçok büyüme faktörü salınıyor. Dolayısıyla PRP, bu büyüme faktörleri sayesinde yara iyileşmesi üzerine olumlu etki gösteriyor. PRP, ortamda bulunan mezenşimal kök hücrelerin çoğalmasını, farklılaşmasını ve migrasyonunu sağlıyor. Ancak PRP’de birçok büyüme faktörü bulunuyor, mezenşimal kök hücreler değil (Bakınız Cilt Gençleştirme İçin PRP ve Mezoterapi Bölümü) (Bakınız Saç Dökülmesi İçin PRP ve Mezoterapi Bölümü).

Yağ dokuları ve yağ dokularındaki kök hücreler nereden elde edilir?

Cevap oldukça basit. Kendi vücudunuzdan. Kendi vücudunuzdaki yağ dokuları; karın bölgesinden, uyluk dış kısmından, uyluk içinden, bel bölgesinden ve diz içinden uygun şekilde alınabilir. İstenilen bölgeden alınan yağ; santrifüj, emülsifikasyon, filtrasyon, fraksinasyon gibi bazı işlemlere tabi tutulur. Bu işlemler sonrasında, onarım ve kök hücreleri de bulunduran bu yapıya “Stromal Vasküler Fraksiyon (tSVF)” denir.  Her ne kadar zor bir işlem gibi görünse de aslında öyle değil. Doğru yöntem ve teknikle, güvenli bir şekilde, nispeten düşük bir maaliyetle milyonlarca onarım hücresi enjeksiyona hazır hale gelir. 

“Kök hücre tedavisi” nasıl yapılır?

Yağ alınacak bölge lokal olarak uyuşturulur. Milimetrik kesiyle yağ alınacak bölgeye girilir ve kanüller yardımıyla ihtiyaç kadar yağ dokusu alınır. Alınan yağ dokusu santrifüj, emülsifikasyon, filtrasyon, fraksinasyon işlemlerine tabi tutulur. Bu işlemlerden sonra elde edilen yapı yani “kök hücrelerden zenginleştirilmiş tSVF” hedef bölgeye enjekte edilir. Eğer kök hücre tedavisi, PRP ve mezoterapiyle kombine edilecekse kök hücreler hazır hale getirilene kadar PRP ve mezoterapi de hazırlanır. PRP kendi kanınızdan elde edilir. Tüm bu hazırlık ve enjeksiyon aşamaları ortalama 45 dakika sürer. Hastanın ve hekimin tercihi halinde sedasyon ya da genel anestezi altında da yapılabilir.

Kök hücre tedavisi sonrası dönem nasıldır?

Kök hücre tedavisi günübirlik bir işlemdir ve işlem sonrasında evinize gidebilirsiniz. Yağ alınan bölgede ortalama 3 gün kadar sürebilen ödem, küçük morluklarınız ve ağrı kesicilere cevap veren minimal ağrılarınız dışında bir yan etki beklenmez. Hazırlanan tüm hücreler kendi hücrelerinizdir, dolayısıyla alerji ya da anaflaksi riski yoktur. Yapılan kombinasyonlara bağlı olarak etki ilk günlerde hissedilir hale gelir ancak maksimum etkiye 6.-8. ayda ulaşılır.

Kök hücre tedavisiyle kombine edilebilen diğer işlemler nelerdir?

Kök hücreler kendi yağ dokunuzdan elde edilir, dolayısıyla kombine edilebilen diğer işlemler de bununla alakalıdır. İşlemde alınan yağ dokularının miktarı arttırılıp istenilen yerlere yağ enjeksiyonu (yağ dolgusu) uygulamaları yapılabilir. Yağ enjeksiyonu işleminin en çok kullanıldığı yer yüz bölgesidir. Yaşlanmayla beraber kaybedilen hacmi yerine koymak ya da genetik olarak olması gerekenden daha az hacime sahip olan alanların hacminin arttırılması amacıyla elmacık bölgesine, göz altlarına, nasolabial oluklara (burnun her iki kenarından dudak köşelerine doğru inen derin oluklar), dudaklara, şakak bölgesine, çene bölgesine, derinleşmiş kırışıklıklara enjeksiyon yapılabilir. Bunların yanında, ellerin gençleştirilmesinde, kötü ve çökük iyileşmiş izlerin düzeltilmesinde, yanıklarda, popo büyütmede, meme büyütmede silikon implantlarla kombinasyon olarak, radyoterapi sonrası meydana gelen radyasyon dermatitinde, bacaklarda da yağ enjeksiyonu kullanılabilir (Bakınız Yağ Enjeksiyonu (Yağ Dolgusu) Uygulamaları Bölümü).

Kök hücre tedavisiyle kombine edilebilecek diğer bir işlem de liposakşın işlemidir. Kök hücre elde etmek için alınması gereken yağ miktarı liposakşına göre çok daha azdır. Dolayısıyla yağ alımı sonucunda yağ alınan bölgede bir incelme vadetmez. Ancak aynı seansta kök hücre tedavisine liposakşın işlemi de kombine edilirse karın, bel, sırt, basen bölgelerinin, gıdının, pubisin, kolların, uyluğun ve diz bölgelerinin de bölgesel şekillendirilmesi sağlanabilir (Bakınız Liposakşın (Yağ Alma) Bölümü).

Stromal vasküler fraksiyon ve kök hücrelerin cilt gençleştirme ve cilt rejuvenasyonundaki etkisi nedir?

Yaşlanmayla epidermis ve dermis incelir çünkü hidrasyon ve vaskülarite azalır. Fibroblast azaldığı için kollajen, elastin, GAG ve hyaluronik asit miktarı azalır. Stromal vasküler fraksiyon ve kök hücreler sayesinde cilt elastisitesinde, dermis kalınlığında ve damarsal yatakta artış meydana gelir.

Cilt gençleştirme ve cilt rejunevasyonunda kök hücre tedavisi mi yoksa PRP/ mezoterapi tedavileri mi daha iyi? Bu tedaviler kombine edilebilir mi?

Bu çalışmalara yıllarını vermiş ve benim de yanında çalışma fırsatı bulduğum Jeroen Stevens, M.D., Ph.D. bu konuyu şu şekilde anlatıyor. Yara iyileşmesinin fizyolojisini ve vücudumuzdaki yaraları onaran sistemi incelediğimizde 2 elementin oldukça önemli olduğunu görüyoruz. Bunlardan birincisi, onarım hücrelerine talimat verecek sinyal yolakları ve büyüme faktörleri. Diğeri ise asıl işi yapan “onarım hücreleri’”. Biz 1.elementi yani büyüme faktörlerini PRP’den 2.elementi yani onarım hücrelerini SVF’den yani kendi yağ dokunuzdan elde ediyoruz. Bunların tek başına ya da ayrı ayrı uygulanması yerine karıştırılarak uygun miktarda mezoterapi ajanlarıyla kombinasyonuyla beraber hedef bölgeye uygulanmasının çok daha etkili olduğu yapılan çalışmalarla gösterilmiş.  Bu kombinasyonlarla cildimizin kendi kendini biyolojik olarak onarmasına destek oluyoruz. 

Stromal vasküler fraksiyon ve kök hücrelerin saç dökülmesi tedavisindeki etkileri nelerdir?

Yağ dokudan elde edilmiş kök hücreler saç gelişimini arttırır, saç gelişimi için önemli olan anajen fazı uyarır, androjen ve serbest oksijen radikallerinin hücresel hasarını azaltır. Saç yoğunluğu ve yeni çıkan saç miktarı artar (Bakınız Saç Dökülmesinin Tedavisi Bölümü)

Stromal vasküler fraksiyon ve kök hücreler kötü yara iyileşmesinde ve kötü izlerde nasıl etki eder?

SVF, yara iyileşmesinin 3 fazına da etki eder. Mast hücrelerini ve myofibroblastları azaltır, kollajenin yeniden yapılandırılmasını (remodelling) destekler. Pigmentasyonu ve vaskülariteyi etkileyerek rejenerasyon sağlar.

Kök hücre tedavileri tek seans mı yoksa tekrarlayan seanslar gerektiriyor mu?

Eğer kök hücre tedavisiyle beraber PRP ve mezoterapi kombinasyonu yapılmışsa genellikle tek seans yeterli olur. 

Kök hücre tedavilerinin sonuçlarını etkileyen faktörler nelerdir?

Uygulamaların etkisi ve kalıcılık süresi kullanılan ajanlara, kombinasyonlara, hasarın miktarına ve kişiye bağlı faktörlere göre değişmektedir. Yaş, güneşten korunma, metabolik/hormonal bozukluklar, sigara kullanımı, sistemik rahatsızlıklar, genetik/ yapısal sebepler, beslenme bu değişken faktörlerden bazılarıdır. Dolayısıyla bu uygulamayı başka uygulamalarla, kendinizi ise başka kişilerle karşılaştırmamanız önerilir.

Özet

Mezenşimal kök hücreleri içeren stromal vasküler fraksiyon tedavisi; popülaritesi giderek artan, uygulaması kolay, yan etki beklenmeyen, ciddi bilimsel dayanağı olan önemli uygulamalardır. Kök hücre tedavisi-PRP ve mezoterapi kombinasyonu tek seans yapılan bir uygulamadır ve sonuçları oldukça etkilidir. Kök hücre tedavileri yağ enjeksiyonu uygulamalarıyla, liposakşınla ya da her ikisiyle beraber kombine edilebilir. Sonuçların genetik, bireysel ve çevresel birçok faktörden etkilendiği unutulmamalıdır. İstek doğrultusunda, kaliteyi ve etkiyi arttırmak amacıyla ek seanslar planlanabilir. Referanslar bölümünde konuyla ilgili olan makalelere göz atabilirsiniz. Saygılarımla.

Kaynaklar


[/vc_column_text]

document.addEventListener('DOMContentLoaded', function () { setTimeout(function () { document.getElementById('custom-popup').classList.add('show'); }, 3000); // 3 saniye sonra göster window.closeCustomPopup = function () { document.getElementById('custom-popup').classList.remove('show'); }; });