Ben nedir? Hangi amaçlarla tedavi edilir?
Ben yani “nevüs”, melanin pigmenti üreten melanosit hücrelerinin oluşturduğu iyi huylu lezyonlardır. Farklı sebeplerden dolayı tedavi edilebilir. Yüzde, vücutta, kollarda ya da bacaklarda olan benler, bireyi kozmetik ve estetik görüntü olarak rahatsız edebilir. Bunun yanında bu benler, yerleşimi sebebiyle kıyafet giyip çıkarırken takılabilir. Diğer bir sebep kanser şüphesidir. Kötü huylu olabilme ihtimali olan benlerin de çıkartılması önerilir.
Ben alınması kanser riskini arttırır mı?
Hayır. Bu durum halk arasında yanlış bilinir. “Bıçak değerse daha çok yayılır, kanser olur” algısı yanlıştır. Aksine, kanser şüphesi olan benler alındığında tedavisi de yapılmış olur.
Benin iyi ya da kötü huylu olduğu nasıl anlaşılır?
Hikaye ve yapılacak fizik muayene son derece önemlidir. Asimetrik, düzensiz sınırlı, renk değişikliği olan, şekil değiştiren, hızla büyüyen benler risk altındadır. Bunun yanında dermatolog (cildiye uzmanı) tarafından yapılacak olan dermatoskopik muayene de yol gösterici olacaktır. Kesin tanı, benin alınıp patolojik olarak incelenilmesi sonrasında konur.
Benlerin cerrahi tedavisi nasıl yapılır?
Tüm cerrahi müdahaleler steril şartlarda yapılmalıdır. Benin olduğu bölgeye lokal anestezi uygulanır. Bölgenin uyuştuğu kontrol edilir, benler bisturi (neşter) yardımıyla çıkarılır, bölge uygun dikişlerle onarılır. İşlem süresi benlerin yerine ve sayısına göre değişmekle beraber ortalama 15 dakikadır. Çıkartılan ben gerekli görüldüğü durumlarda patolojik incelemeye gönderilir.
Yağ bezesi nedir? Tanısı nasıl konur? Hangi amaçlarla tedavi edilir?
Yağ bezesi; deri altında gelişen, çok büyük ihtimalle iyi huylu olan, dokunmayla hareket edebilen, hızlı bir büyüme göstermeyen yuvarlak ya da oval şekilli yağ dokusu oluşumlarıdır. Vücutta birçok yerde olabilmekle beraber en çok alında, kollarda, göğüs ve karın bölgesinde görülür. Fizik muayene genellikle yol göstericidir. Şüphede kalındığında ve yerleşimine göre ultrason ya da MR tanıda yardımcıdır. Çok nadir bir form olan “liposarkom” dışında iyi huyludur. Bir rahatsızlık vermiyorsa alınmasına gerek yoktur. Alınmasının bir zararı da yoktur. Dışarıdan belli olup bireyi görüntü olarak rahatsız ederse ya da ağrı yaparsa alınabilir.
Yağ bezeleri nasıl tedavi edilir?
Yağ bezesinin olduğu bölgeye lokal anestezi uygulanır. Bölgenin uyuştuğu kontrol edilir, bisturi yardımıyla eliptik bir kesi yapılır, yağ bezesi çıkarılır, bölge uygun dikişlerle onarılır. İşlem; yağ bezelerinin yerine ve sayısına göre değişmekle beraber ortalama 15 dakikadır. Yağ bezeleri nadiren çok büyük ve çok derin yerleşimli olabilir. Bu durumlarda hastanın ve doktorun konforunu arttırmak amacıyla sedasyon ya da genel anestezi tercih edilebilir. Çıkartılan yağ bezesi gerekli görüldüğü durumlarda patolojik incelemeye gönderilir.
Sebase kist (epidermoid kist) nedir? Tanısı nasıl konur? Hangi amaçlarla tedavi edilir?
Sebase kist (epidermoid kist); cilt altında yüzeyel yerleşimli, içinde peynirimsi kıvamda sebum bulunan, kapsülle çevrili, genellikle ağrısız, yavaş büyüyen ve iyi huylu lezyonlardır. Saçlı deride, yüzde, sırtta ve gövdede bulunurlar. Yüzeyel yerleşimi nedeniyle genellikle fizik muayene ile tanısı konur. Dışarıdan belli olup bireyi görüntü olarak rahatsız ederse ya da lezyonun bir noktasından akıntı yapmaya başlarsa alınabilir.
Sebase kistler nasıl tedavi edilir?
Sebase kistin olduğu bölgeye lokal anestezi uygulanır. Bölgenin uyuştuğu kontrol edilir, bisturi yardımıyla eliptik bir kesi yapılır, sebase kist çıkarılır, bölge uygun dikişlerle onarılır. Sebase kistin kapsülüyle beraber çıkarılması son derece önemlidir, aksi takdirde tekrarlaması çok muhtemeldir. Enfekte olmuş ya da apseleşmiş kistler için cerrahi işlem öncesi antibiyotik ve anti-inflamatuar tedavi düşünülebilir. İşlem; sebase kistlerin yerine, sayısına ve kistlerin komplike olup olmamasına göre değişmekle beraber ortalama 15 dakikadır.
Benlerin, yağ bezelerinin ve sebase kistlerin cerrahi tedavisi sonrası iyileşme süreci nasıldır?
İşlemler lokal anesteziyle yapıldığı için iyileşme süresi oldukça kısadır. Hasta işlem sonrası günlük hayatına dönebilir. İşlem yapılan yere özel bir bant yapıştırılır ve bant 1 hafta sonra çıkartılır. İşlemden 2 gün sonra bu bantların üzerinden duş alınabilir. İşlem sonrası lokal anestezinin etkisi geçince minimal bir ağrı, bölgeye göre minimal bir ödem ya da morluk olabilir. Eğer olursa bu ağrılar ağrı kesicilere güzel cevap verir (Aspirin kanamayı arttırdığı için önerilmez!), morluk ve ödem de çok kısa bir süre içerisinde geçer. Kullanılan dikişlerin yapısına göre ortalama 1 hafta sonra dikiş alınması gerekebilir.
Benlerin, yağ bezelerinin ve sebase kistlerin cerrahi tedavisi sonrası iz kalır mı?
Her ne kadar mümkün olan en uygun dikişler kullanılıp en uygun yöntem tercih edilse de kesilen dikilen her yerde mutlaka bir iz kalacaktır, ancak doğru teknikle bu iz minimaldir. İşlemden sonraki ilk 1-3 ay bu iz belirgin olabilir. Uygun yara bakımı, doğru krem, güneş gören bölgelere güneş kremi kullanımı ve yara iyileşmesi fizyolojisi gereği ihtiyaç duyulan zamanın beklenmesiyle birlikte bu izlerin görünürlüğü oldukça az olacaktır.
Cilt kanseri nedir? Cilt kanserinin sebepleri nelerdir?
Cildin yapısında bulunan bazı hücre tiplerinin kontrolsüz çoğalmasıdır. En sık görülen formları sırasıyla bazal hücreli kanser, yassı (squamoz) hücreli kanser ve melanomdur. Cilt kanserlerinin birçok sebebi mevcuttur. İleri yaş, güneş maruziyeti, deri tipi, karsinojenler, genetik, bağışıklık sisteminin baskılanması bunlardan bazılarıdır.
Cilt kanseri nasıl anlaşılır?
Cilt kanserlerinin tanısında fizik muayenenin çok önemli bir yeri vardır. İyileşmeyen ve küçük damarlanma artışının olduğu yumru şeklindeki (nodüler) lezyon bazal hücreli kanseri; kanamalı kabuklu lezyonlar yassı hücreli kanseri; düzensiz sınırlı, renk değişikliği olan, şekil değiştiren ve hızla büyüyen benler melanomu düşündürebilir. Fizik muayenede şüphelenilen lezyonlar için dermatolog (cildiye uzmanı) muayenesi önerilir. Cildiye uzmanı tarafından yapılacak olan dermatoskopik muayene yol gösterici olacaktır. Kesin tanı için lezyondan biyopsi alınır ve patolojik incelemenin sonucu beklenir.
Cilt kanserleri nasıl tedavi edilir?
Cilt kanserinin ana tedavi yöntemi cerrahidir. Cilt kanserinin olduğu bölgeye lokal anestezi uygulanır. Bölgenin uyuştuğu kontrol edilir, bisturi yardımıyla cilt tümörü bir miktar sağlam cilt dokularıyla beraber tam kat olarak çıkartılır, uygun cilt altı ve cilt dikişleriyle onarılır. Gerektiğinde onarım amacıyla vücudun başka bir yerinden alınan cilt yamasına (greft) ya da komşu dokuların ilerletilmesi işlemine (lokal flep) ihtiyaç duyulabilir. İşlem; cilt kanserinin yerine, boyutuna ve karmaşıklığına göre değişmekle beraber ortalama 30 dakikadır. Alınan parça patolojiye gönderilir ve sonucu beklenir. Bu şekilde cilt kanserinin hem kesin tanısı konulmuş hem de tedavisi yapılmış olur (eksizyonel biyopsi). Büyüklüğü sebebiyle ilk etapta kapatılamayacak boyutlardaki tümörlerde ve tanıdan emin olunmadığı durumlarda lezyonun tamamını çıkarmak yerine bir kısmı tam kat çıkarılabilir (insizyonel biyopsi). Bu durumda tedavi patoloji sonucuna göre planlanır.
Cilt kanserlerinde tek tedavi seçeneği cerrahi müdahale midir?
Cilt kanserinin asıl tedavisi cerrahi olsa da cilt kanserlerinin multidisipliner (birçok farklı branşı ilgilendiren) bir konu olduğu ve cerrahi tedavi dışında birçok farklı tedavi seçeneğinin uygulanabileceği de akılda bulundurulmalıdır. Hastanın genel durumuna, cilt kanserinin türüne, özelliklerine, boyutuna, yerleşimine, lenf nodu tutulumu olup olmamasına ve evresine göre farklı tedavi seçenekleri mevcuttur.
Özet
Estetik açıdan rahatsız eden benlerin, yağ bezelerinin ve sebase kistlerin cerrahi tedavisi günübirlik bir işlemle sterilite prensiplerine dikkat edildiği lokal müdahale odalarında kolaylıkla yapılabilen işlemlerdir. Cilt kanserlerinin tedavisinde erken tanının ve lezyonun doğru değerlendirilmesinin büyük bir önemi vardır. Dolayısıyla tümörü erken dönemde yakalamak adına, normal olmadığı düşünülen benlerin varlığında ya da cilt kanserinden şüphelenilen durumlarda mutlaka bir plastik cerrah ya da dermatolog muayenesi önerilir. Tekrar hatırlatmakta fayda vardır. Erken tanı hayat kurtarır. Saygılarımla.
Kaynaklar
